Trung Quốc 'nắn gân' Mỹ, Philippines

Quân đội Trung Quốc cảnh báo rằng cuộc tập trận chung Mỹ - Philippines làm gia tăng nguy cơ đối đầu quân sự ở Biển Đông, trong khi Manila và Washington bác bỏ quan điểm này.

Tàu Ngư Chính 310 của Trung Quốc đã được điều tới gần bãi đá Scarborough/Hoàng Nham. Ảnh minh họa: CNTV

Báo Liberation Army Daily của quân đội Trung Quốc cho hay cuộc tập trận Balikatan 2012 diễn ra đúng thời điểm Manila và Bắc Kinh có căng thẳng sau vụ chạm mặt trên Biển Đông. Diễn biến này có thể khiến căng thẳng càng leo thang.

"Bất cứ ai cũng có thể nhìn thấy điều gì phía sau cuộc tập trận này và nó có thể đưa vấn đề Biển Đông rẽ sang một con đường hướng tới sự đối đầu quân sự, cũng như việc giải quyết thông qua vũ lực", bài bình luận trên nhật báo của quân đội Trung Quốc có đoạn. "Thông qua cách can thiệp này, Mỹ sẽ chỉ khuấy động toàn bộ tình hình Biển Đông theo hướng gia tăng sự hỗn loạn. Điều này sẽ khó tránh khỏi việc có tác động xấu tới hòa bình và ổn định trong khu vực".

Trước đó, thiếu tướng Luo Yuan, một nhà nghiên cứu về hưu của quân đội Trung Quốc và vốn nổi tiếng với những quan điểm cứng rắn, đã phát đi thông điệp cảnh báo của Bắc Kinh thông qua truyền thông quốc gia. "Trung Quốc đã thể hiện đủ sự kiềm chế và kiên nhẫn về vấn đề này (căng thẳng về Scarborough/Hoàng Nham)", ông Luo nói trong một bài trả lời phỏng vấn trên trang web của đài truyền hình quốc gia Trung Quốc.

"Nếu Philippines có những hành động không hợp lý, thế đối đầu hiện nay có thể gia tăng và hải quân Trung Quốc chắc chắn sẽ không nhân nhượng nữa", ông Luo nhấn mạnh.

Tuy nhiên, cả Philippines và Mỹ đều cho biết cuộc tập trận Balikatan 2012 không liên quan gì tới những căng thẳng hiện nay trên Biển Đông.

Bộ Quốc phòng Mỹ cho rằng đây là một cuộc tập trận thông thường và không có liên hệ nào với bất cứ tình hình nào hiện nay. "Trọng tâm của cuộc diễn tập năm nay là đối phó thảm họa và hỗ trợ người dân", phát ngôn viên Lầu Năm Góc Leslie Hull-Ryde nói.

Tư lệnh lực lượng lính thủy đánh bộ Mỹ tại Thái Bình Dương, trung tướng Duane Thiessen cũng khẳng định rằng "không có bất cứ mối liên hệ trực tiếp nào giữa sự việc tại bãi đá Scarborough và hoạt động của Mỹ ở Thái Bình Dương".

Thiếu tá Emmanuel Garcia, người phát ngôn của quân đội Philippines trong cuộc tập trận Balikatan 2012, cho biết Manila và Washington sẽ không hủy các hoạt động diễn tập chung bất chấp cảnh báo của Trung Quốc. "Chúng tôi sẽ không ngừng Balikatan 2012. Cuộc tập trận này đã được lên kế hoạch từ lâu", ông Garcia nói, và cho biết thêm rằng "hoạt động này không nhằm trực tiếp vào bất cứ quốc gia nào".

Các diễn biến trên Biển Đông giữa Trung Quốc và Philippines không có dấu hiệu lắng dịu. Ngoại trưởng Philippines, Albert del Rosario ra một thông báo kêu gọi các nước khác có thái độ đối với những biểu hiện gần đây của Trung Quốc.

Căng thẳng giữa Philippines và Trung Quốc bắt đầu hôm 8/4 khi Manila phát hiện các tàu cá Trung Quốc hoạt động gần bãi đá Scarborough/Hoàng Nham. Philippines vốn tuyên bố chủ quyền đối với bãi đá này và các vùng nước xung quanh. Đây là bãi cạn hình móng ngựa không có người sinh sống và cách bờ tây đảo lớn Luzon của nước này khoảng 230 km. Manila cáo buộc các ngư dân Trung Quốc xâm nhập trái phép, cho rằng khu vực tranh chấp nằm trong vùng đặc quyền kinh tế 200 hải lý của nước này theo luật pháp quốc tế.

Các thủy thủ Philippines hôm 10/4 đã lên các tàu cá của Trung Quốc để kiểm tra. Họ tìm thấy một số lượng lớn san hô, sò và cá mập còn sống. Ngoại trưởng Philippines cho hay các ngư dân Trung Quốc đã đánh bắt trái phép và giữ các loài vật đang bị đe dọa tuyệt chủng. Các thủy thủ Philippines không bắt giữ ngư dân nào và sau đó trở lại chiến hạm BRP Gregorio del Pilar.

Tuy nhiên, Bắc Kinh cho rằng bãi cạn này là một phần của lãnh thổ Trung Quốc. Vì vậy, Trung Quốc đã cử các tàu hải giám tới ngăn chặn, không cho soái hạm BRP Gregorio Del Pilar của Philippines bắt giữ ngư dân Trung Quốc.

Philippinse và Trung Quốc sau đó liên tục có những sự điều động quanh bãi đá Scarborough/Hoàng Nham. Manila tuyên bố sẽ đưa vấn đề này ra trước Tòa án Quốc tế về Luật Biển (Itlos), nhưng Trung Quốc từ chối cùng tham gia. Căng thẳng càng được tô đậm hơn khi Philippines cùng Mỹ bắt đầu cuộc tập trận Balikatan 2012 từ ngày 16/4. Trong những ngày qua, hàng loạt trang web của cả Philippines và Trung Quốc liên tiếp bị tấn công.

Vụ việc kể trên là sự kiện mới nhất và căng thẳng nhất trong chuỗi các sự kiện giữa Philippines và Trung Quốc xoay quanh tranh chấp chủ quyền tại một số khu vực trên Biển Đông. Đây là vùng biển được cho là có trữ lượng khí đốt và dầu mỏ lớn.

Phan Lê